Blockchain wordt nog regelmatig als buzzwoord gebruikt, maar de use cases waarvoor de technologie daadwerkelijk waarde oplevert beginnen steeds meer vorm te krijgen. Vanuit Novum hebben we daarom in samenwerking met Ledger Leopard een experiment opgezet om te exploreren in hoeverre wij de technologie achter blockchain kunnen inzetten binnen het sociale domein voor zowel overheid als burgers.

2 use cases

We hebben hierbij twee use cases genomen, waarbij we door middel van een digitale identiteitskaart, ook wel bekend als self sovereign identity wallet, en claimstructuur een proactieve benadering van onze sociale dienstverlening kunnen testen.

De Uber chauffeur

In de eerste use case hebben we een burger centraal gesteld die wegens arbeidsongeschiktheid Uber chauffeur is geworden en maandelijks een wisselend inkomen heeft. Hierdoor heeft hij in de ene maand wel recht op een inkomensaanvulling en in een andere maand niet. Met de dynamische claimstructuur in zijn digitale identiteitskaart, krijgt hij elke maand een inkomensverklaring van zijn werkgever, die vervolgens (via een smart contract) communiceert met de overheid over de inkomensaanvulling. Valt zijn inkomen van die maand onder het sociale minimum? Dan wordt zijn inkomen automatisch aangevuld. Zo krijgt de burger elke maand waar hij recht op heeft en komt hij niet in aanraking met vorderingen op schulden door onjuiste voorcalculaties of wijzigingen in zijn leefsituatie.

De asbest patiënt

In de tweede use case hebben we een burger centraal gesteld die gediagnosticeerd is met asbestose. De burger krijgt een medische verklaring van de longarts in zijn digitale identiteitskaart, dat communiceert met (smart contracts van) andere (overheids)instanties. In dit geval krijgt de burger automatisch een bericht dat hij in aanmerking komt voor een bijdrage van de SVB onder de astbestregeling en kan dit via zijn digitale identiteitskaart makkelijk aanvragen. Zo hoeft de burger niet zelf op zoek te gaan naar waar hij recht op heeft in bepaalde kwetsbare situaties.

De technologie achter blockchain

Vanuit technisch oogpunt waren wij met name benieuwd of:

1. Data-uitwisseling op een open blockchain AVG-proof kan plaatsvinden;
2. Smart contracts op de blockchain elkaar kunnen triggeren over ketens (bijvoorbeeld verschillende overheidsinstanties) heen;
3. Het concept schaalbaar is naar miljoenen burgers.

Open vs gesloten blockchain

Het opzetten van blockchain kan op verschillende manieren, open en gesloten. In de open variant worden alle digitale grootboeken verspreid over computers van particulieren. Iedereen kan zijn of haar computer beschikbaar stellen als station in de blockchain.
Om een gesloten blockchain te vormen is het mogelijk om de stations in de blockchain zelf te benoemen, bijvoorbeeld datacenters van de rijksoverheid. Een andere vorm van een gesloten blockchain is door het grootboek te versleutelen (encryptie) om toegang te limiteren. Een combinatie van beide gesloten blockchain vormen is een derde mogelijkheid.
Welke vorm gekozen wordt is per blockchain en onderliggende case verschillend.

Uitkomsten

We kunnen de uitkomsten samenvatten in 3 punten.

1. Ja het kan AVG-proof: dit wordt mogelijk gemaakt door een mixer service en ZKsnarks. Zk-SNARKs is een “zero-knowledge proof” technologie. De meeste blockchains zijn open en transparant terwijl zk-SNARKs het mogelijk maakt om dezelfde informatie te verifiëren zonder bloot te geven wat die informatie precies is. Mixer service: je maakt een heleboel accounts aan (public en private keys) en de tegoeden worden verdeeld verstuurd naar verschillende accounts, die het vervolgens weer terug naar de gebruiker toesturen waardoor je niet kunt terug herleiden dat iemand geld ontvangt van de SVB.
2. Smart contracts kunnen elkaar inderdaad triggeren, waarbij er na signalering van een bepaalde situatie (bijv. een laag inkomen of een bepaalde ziekte), automatisch een bedrag wordt gestort vanuit de overheid.
3. Performance: op dit moment bevindt het zich in een gesloten blockchain, waarbij transacties binnen een seconde kunnen plaatsvinden. Wanneer het op een open blockchain geplaatst wordt, zal dit 4-14 seconden duren afhankelijk van de drukte op het netwerk.

Uitleg video

Samen met Ledger Leopard hebben Proof of Concept gemaakt van de use cases. Benieuwd hoe we dat gedaan hebben? Bekijk het filmpje met uitgebreide uitleg.

Wil je meer weten over dit experiment?

Luister naar onze podcast die op basis van ons experiment dieper ingaat op de blockchain-uitdagingen identiteit, privacy, governance, performance en impact op de overheid.

Wij zijn daarnaast ook erg benieuwd naar jouw mening! Zie jij andere use cases waar onze opgedane kennis voor ingezet kan worden?

Laat het ons weten!