De ervaringen van 3 jaar innovatielab

Waarschijnlijk wordt er in de organisatie waar jij werkt regelmatig gesproken over innovatie.

Waarschijnlijk zou jij jouw organisatie niet omschrijven als innovatief.

Een middel om toch tot innovatie te komen, dat de laatste jaren regelmatig wordt ingezet, is het starten van een innovatielab. Ook bij de Sociale Verzekeringsbank hebben we 3 jaar geleden een innovatielab opgericht, genaamd Novum.

Hoe maak je een innovatielab tot een succes?

Nu Novum 3 jaar bestaat, is het een goed moment om eens terug te kijken naar deze periode. Het liefst zouden we alle geleerde lessen op een rijtje zetten en ze aan je meegeven. Misschien komt er dan een artikel uit waarin staat hoe je kunt zorgen dat jouw innovatielab een succes wordt. Er zouden dan een paar dingen kunnen gebeuren:

• Het wordt een prachtig lang artikel. Wat je dus niet leest…
• Je krijgt een aantal toffe oneliners. Die je zonder context eigenlijk niet kunt interpreteren.
• Je raakt geïnspireerd. Maar je weet nog steeds niet wat je moet doen en waarom.
• Ik val in herhaling omdat je de theorie al vaker gelezen hebt.

Het hangt er van af

Een van onze kernwaarden is dat wij graag onze kennis delen, maar zoveel mogelijk op basis van onze eigen ervaringen. Het internet is al een grote bron van valkuilen en tips over innovatielabs, waarvan we de meeste zelf hebben ervaren. De waarheid is echter vrijwel altijd ‘it depends’. Soms moet je nadenken en een duidelijke strategie bepalen, soms moet je gewoon wat proberen. Soms pas je design thinking methodieken toe, soms leidt lean startup sneller tot succes. Soms zorg je dat je in lijn bent met de organisatie, soms juist niet.

De meeste ideeën werken niet…

Artikelen zijn er genoeg, bijvoorbeeld vanuit Harvard Business Review (https://hbr.org/2019/07/why-innovation-labs-fail-and-how-to-ensure-yours-doesnt). De opmerkingen die daar staan kan ik allemaal onderschrijven en hebben we zelf ervaren. Met name dat ervaren is erg belangrijk. Deze ervaringen helpen om de cultuur te vormen en om de benodigde groei in te zetten. Het ‘in lijn zijn met de organisatie’ is altijd wel makkelijker gezegd dan gedaan. Door vooraf veel af te stemmen en toestemming of geld te vragen om iets te mogen proberen is de kans op overdracht naar de organisatie groter. Wij hebben echter gekozen om binnen de ruimte van de missie van de organisatie zelf ons portfolio op te stellen. Dat zorgt soms voor uitdagingen in de overdracht, maar heeft als voordeel dat wanneer we een (slecht) idee hebben dat zeer snel kunnen valideren. En hoe je het ook went of keert, de meeste ideeën werken nìet.

Een van de eerste innovatielabs binnen de overheid was het Mindlab uit Denemarken. Ook zij hebben in de loop van de jaren een enorme groei doorgemaakt die hun rol steeds weer veranderd heeft (http://www.designforeurope.eu/sites/default/files/asset/document/mindlab_thejourney_final.pdf). Bij Novum vergaat het ons niet anders. Ik weet nog goed dat we op dag 1 direct starten met een Design Sprint om ‘formulieren voor mensen in het buitenland’ te veranderen. Wat hebben we daarin veel foutjes gemaakt, en wat hebben we dáár veel aan gehad.

Faal vooruit!

Zolang je ondernemende mensen in je team hebt die elkaar helpen om te leren van deze fouten, kom je steeds verder vooruit. Wij leren nog elke dag en merken steeds beter hoe we de organisatie en/of de rest van het stelsel verder kunnen helpen om onze maatschappelijke doelen te realiseren. Dat daagt ons ook uit om onszelf te blijven uitvinden. Het is aan de SVB te danken dat we die ruimte krijgen, en de kans om ons te ontwikkelen. Ik ben erg benieuwd waar we staan met Novum op onze volgende verjaardag.

Ps. Speelt bij jou ook de vraag hoe je innovatie in je organisatie kunt brengen? Dan zou ik je nog het volgende willen meegeven:

Een innovatielab hebben maakt je organisatie nog niet innovatief… Het kan wèl een goede stap zijn om het te worden!